![](https://mummai.com/wp-content/uploads/2022/05/5555-1-1024x891.png)
ความเดิมตอนที่แล้ว ผมเล่าถึงงานวิจัยสนามที่ทีมนักวิจัยเข้าไปทำกับชุมชนและคนในวงการท่องเที่ยวที่ฝั่งเมืองกระบี่ เพื่อสนับสนุนให้กระบี่ทะยานต่อจากกระบี่ Go Green ไปสู่ ท่องเที่ยวกระบี่แบบ Zero คาร์บอน
ไม่ง่ายแน่…แต่มีความพยายามกันจริงจังล่ะ
ข้อเขียนของผมตอนนี้ จะพาออกไปที่เกาะลันตาครับ
แต่ไหนแต่ไรมา ใครจะไปเกาะลันตาต้องลงแพขนานยนต์แล้วขึ้นที่เกาะลันตาน้อย แล่นรถไปอีกฟากของเกาะลันตาน้อย เพื่อไปลงแพขนานยนต์อีกลำเพื่อข้ามไปให้ถึงเกาะลันตาใหญ่อีกที
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391868-1024x768.jpg)
ธรรมชาติสวยสงบครับ
ผู้ที่ยังไม่เคยไปเกาะลันตา ให้นึกภาพแผนที่ประเทศไทยแล้วนึกตำแหน่งที่ตั้งของเกาะภูเก็ตไว้
ทีนี้มองแผนที่ลงใต้ไปอีกนิด จะเจอเกาะลันตายื่นจากแผ่นดินใหญ่ไปในทะเล คล้ายๆกับที่เกาะภูเก็ตยื่นลงไปในอันดามันนั่นแหละ
เพียงแต่เกาะภูเก็ตใหญ่กว่าเกาะลันตาอีกสักเท่านึง
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/1225984.jpg)
เท่าที่ประเมินด้วยสายตาวันนี้ เกาะลันตายังคล้ายเกาะภูเก็ตเมื่อสัก30ปีก่อน
ถนนรอบเกาะมีสายเดียว ทางไม่กว้าง และบางช่วงผิวทางเก่าไปตามสภาพ
แต่ด้วยบัดนี้มีสะพานใหม่เชื่อม ระหว่างเกาะลันตาใหญ่กับเกาะลันตาน้อยแล้ว การลงแพขนานยนต์จึงหดหายไปหนึ่งทอด
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/Screenshot_27-1024x573.jpg)
ส่วนสะพานที่จะข้ามมาจากแผ่นดินใหญ่นั้น ฟังว่าจะเสร็จเปิดใช้ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า แปลว่าที่ดินราคากระโดดไปไกลแล้ว การลงทุนสร้างอาคาร และขยายถนน สร้างซอยเพิ่ม สร้างอพาร์ตเมนต์รองรับแรงงาน การมาของตลาดนัดจากนอกเกาะ การมีร้านซ่อมท่อไอเสีย สถานบันเทิง เผลอๆจะมีผับบาร์โผล่ปุบปับเอาง่ายๆ
ดังนั้นอบายมุข ขยะ น้ำทิ้ง และเศษวัสดุก่อสร้าง ซากปรักสารพัดคงจะถูกผุดไว้เป็นอนุสรณ์ประกอบการพัฒนาที่ไม่ยั่งยืนถ้าไม่ระวัง
![](https://mummai.com/wp-content/uploads/2022/05/Screenshot_28-1024x563.jpg)
ร้านอาหารติดทะเลจะปักเสาเพิ่มแผ่นกระดานตั้งโต๊ะอาหาร ยื่นลึกลงทะเลไปไกลขึ้นเรื่อย เพื่อชิงวิวว่าของตัวสวยกว่าใคร
ดูจะเป็นรูปแบบที่เราเห็นกันมาเสมอกับแหล่งท่องเที่ยวที่ไปสะดวกขึ้นมากๆ
นักท่องเที่ยวคุณภาพคงหดวูบ
ผมไม่ต้านสะพานที่จะช่วยชาวเกาะออกมาโรงเรียน มาห้องฉุกเฉินบนฝั่งได้สะดวกขึ้นเลย
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17408312-1024x768.jpg)
แต่อยากชวนให้มี’’ธรรมนูญเกาะลันตา’’โดยความตกลงกันของชาวเกาะ เพราะไม่งั้นข้อขัดแย้งระหว่างคนย้ายเข้ามาหากิน กับคนท้องถิ่นดั้งเดิมต้องปะทุแน่
ยิ่งที่นี่มีทั้งชาวอูรักลาโว้ย คนจีนฮกเกี้ยน พี่น้องอิสลามอยู่ด้วยกันมานาน
ธรรมนูญของเกาะควรมีการตกลงแบ่งโซนที่ชี้นำรูปแบบการพัฒนาต่างๆไว้ มีข้อบัญญัติท้องถิ่นรองรับ และทำให้เป็นประกาศเปิดเผย
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391863-1024x768.jpg)
กำหนดความสูง สีและวัสดุที่ทำอาคาร การติดป้าย รูปแบบหลังคา คุมเรื่องถังบำบัดน้ำทิ้ง กำหนดวิธีจัดการขยะ ควบคุมกิจกรรมที่ใช้เสียง แสงหรือการสั่นสะเทือนสูง เช่นคอนเสิร์ต หรือยิงพลุ ควงกระบองไฟ การแสดงโชว์ การควบคุมดูแลเรื่องเรือเสียงดัง คุมกิจกรรมที่กระทบป่าชายหาดและชายเลน ฯลฯ
ควรระบุกันให้ดี
เพราะป่าที่เกาะนี้สมบูรณ์ มีสัตว์ป่าประจำถิ่นอย่างลิง อย่างปูสวยๆ นกเงือก และนกย้ายถื่นตามฤดูกาลจากออสเตรเลีย มีแนวปะการัง และหญ้าทะเลที่ดี
ถ้าธรรมนูญถูกสร้างขึ้นดีพอ ชาวบ้านรู้สึกเป็นเจ้าของ มีภาคท้องถิ่นและนายอำเภอ ตลอดจนสภาเทศบาล ออกข้อกำหนด ข้อบัญญัติรับรอง
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17408314-1024x768.jpg)
เราจึงจะพอพูดกันถึงเรื่องจะรักษาการ Go Green และการไปสู่ Zero คาร์บอนได้ต่อไป
ผศ.ดร.จิตศักดิ์ พุฒจร และ ผศ.ดร.พิมพ์ลภัส พงศกรรังศิลป์ นำคณะนักวิจัยและผมไปพบกับคุณนราธร หงษ์ทอง ประธาน ‘’ชุมชนท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ทุ่งหยีเพ็ง’’ ที่บ้านบวก บนเกาะลันตา ได้เห็นความสร้างสรรค์ในการใช้ใบไม้ใหญ่ปูแทนแผ่นพลาสติกรองจาน ทานจบรวบใบไม้ใหญ่พร้อมเศษก้างหรือกระดูกเหลือจากการทานไปลงหลุมทำปุ๋ยอินทรีย์ได้เลย
ชาวบ้านทำชาใบลำเพ็ง และนำใบขลู่เสิร์ฟมาให้จิ้มทานกับน้ำพริกและกะปิที่มีรสอร่อย มีกิจกรรมพาทำด้านศิลปะ และการทำคลาสให้เรียนด้านอาหาร ทำชาดื่มกันอย่างน่ารักน่าลองทำ
กิจกรรมไฮไลต์ นอกจากอาหารสร้างสรรค์ของที่นี่ คือการที่ชุมชนจัดเรือยืนแจว ดูคล้ายคนยืนแจว กอนโดล่าในเวนิส ใช้เรือที่เคยขนไม้ฟืนจากโกงกางมาใส่หลังคาและประดับผ้าม่านโปร่ง ดูคลาสสิก เรียบง่ายให้นักท่องเที่ยวนั่งออกจากท่าที่ป่าชายเลน
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391914-1024x784.jpg)
ทริปสำคัญต้องออกตั้งแต่ตีห้า!!
ใช่ครับ ออกตีห้า เพื่อไปดื่มด่ำกับความเงียบสนิทของคลองน้ำเค็มก่อนถึงทะเลยามที่มืดสนิท
ทีแรกผมไม่สู้จะเข้าใจ สงสัยว่าจะตื่นมาลงเรือเเจวไปดูความมืดทำไม
แต่เมื่อนักวิจัยยืนยันว่า รับรองจะประทับใจแน่
เราเลยยอมตื่นมาเดินงัวเงียเป็นแถวตามแสงไฟฉาย บนทางเดินแคบๆในป่าชายเลนที่มืดสนิท ลงเรือแจวทีละลำจนครบทุกคน
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391866-1024x768.jpg)
แล้วบังที่ปกติเป็นชาวประมง แต่วันนี้มาในชุดยาวของชาวไทยมุสลิมสีสุภาพ ก็ลุกยืนขึ้นจับพายแจวพาออกจากท่าไปอย่างเงียบกริบ
มีเพียงเสียงพายกระทบน้ำเบาๆ…
เราทุกคนสงบนิ่ง เพราะนานทีจะได้อยู่ในที่เงียบและมืดสนิทขนาดนี้ คุณดวงกมล จันสุริยวงศ์ อดีตนายกสมาคมท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และผจญภัยนั่งคู่กับผมและ ผศ.สุภาวดี โพธิยะราช รศ.ดร.ธงชัย สุวรรณสิชนณ์และคุณนราธร หงษ์ทอง
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391825-1024x768.jpg)
แปลว่าลำนึงบรรทุกสัก4 -6 คนกำลังดี
คุณจ้อบ นิธิ สมุทรโคจรและทีมถ่ายทำรายการก็อีกลำ
นักวิจัยชายหญิงกระจายลงเรือ ชื่นชมบรรยากาศกันไปเงียบๆ
ออกจากท่ามาได้เพียง15นาที ฟ้าเริ่มสว่าง นกร้อง ลิงในป่าเริ่มเคลื่อนไหว และแสงขอบฟ้าละเลียดแทงเมฆออกมาเรื่อยๆ
เรายิ้มพยักหน้าให้กันอย่างเข้าใจ
เรือพามาอยู่กลางอ่าวอันเวิ้งว้างที่ไร้คลื่นลม แต่ก็ไม่ร้อน เพราะนี่คืออ่าวที่ถูกล้อมไว้ด้วย3ด้านของเกาะ
ถ้าจะออกทะเลใหญ่ ต้องพายไปให้สุดทางแล้วจึงเลี้ยวเรือออกไปเจอคลื่นจริงของอันดามัน
ใต้น้ำเป็นแหล่งหญ้าทะเล ขอบอ่าวน้ำเค็มนี้เต็มไปด้วยป่าชายเลนอันสมบูรณ์
มีลิงอาศัยอยู่ตามธรรมชาติ คอยจับปูตามชายเลนขึ้นไปกิน
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391827-1024x768.jpg)
ฝีพายจัดรูปขบวนใหม่ จากที่ยืนแจวตามกันมาเป็นหน้ากระดาน ก็ปรับขบวนเป็นวงล้อม แล้วพายเข้าให้หัวเรือติดกัน ผมไต่ไปหัวเรือรับเชือกมาโยงผูกไว้
เราเริ่ม ‘’สุมหัว(เรือ)คุยกัน’’ โดยเรียนเชิญรศ.ดร.ธรรมศักดิ์ ยีมิน เล่าเรื่อง การดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ของป่าชายเลนและหญ้าทะเล อธิบายเรื่อง Blue Carbon ทุกคนมีที่นั่งริงไซด์ ไม่ต้องใช้ไมโครโฟน เพราะไม่มีลม ไม่มีเสียงคลื่น ไม่มีเสียงใดๆรบกวนการบรรยาย เรือนิ่ง ไม่โยนตัวไปมา
บังผู้พายท้ายเรือคล่องแคล่ว ย่อตัวลงนั่งดึงถาดชงชากาแฟที่เตรียมไว้ออกมาเริ่มชงเสิร์ฟให้เราได้ดื่มไปฟังไป
อาหารเช้าในกระทงใบปาล์มสาน บรรจุข้าวเหนียวปลากุเลาแดดเดียว และข้าวต้มมัดถูกส่งต่อๆออกมาให้ทุกคน’’ชิมไปชมไป’’
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391813-1024x768.jpg)
ไม่มีใครบ่นว่าต้องตื่นเช้า เพราะกำลังเพลินกับการ ‘’อาบอรุณ กลางอ่าวน้ำเค็มของอันดามัน’’ ท่ามกลางป่าเขียวเข้ม และแสงตะวันอ่อนๆ
ฟังจบ รศ.ดร.กฤษณะเดช เจริญสุธาสินี จาก ม.วลัยลักษณ์ แสดงจุดบนจอแท็บเล็ตให้เห็นว่า GPS ที่ติดบนเรือกลางน้ำอย่างเราก็ปรากฏพิกัดให้ค้นเจอได้แม่นยำเหมือนที่ติดเรือข้ามฟากตอนขานั่งรถข้ามมาวานก่อน
จากนั้นผมคลายเชือกผูกขบวนเรือ แล้วหมุนหัวขบวน พายมุ่งเข้าที่ตั้งบนฝั่ง
ผมเปลี่ยนไปลงเรือแคนูเล็ก จับพายคู่กับบังหนุ่มชาวประมงนักจับปลากระบอก บังพายแคนูเก่งมาก แม้ไม่ต้องเหลียวมามองจังหวะพายของผมเลย แต่บังฟังเสียงการจ้วงน้ำก็สามารถรู้ว่าควรจะลงพายคู่หน้าอย่างไรจึงจะทำให้เรือพุ่งไปข้างหน้า และประคองทิศทางช่วยผมได้
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391862-1024x768.jpg)
ด้วยความที่แคนูกินน้ำตื้นกว่า เราจึงสามารถพายเข้าไปใกล้ป่าชายเลนได้ใกล้ เห็นทางน้ำของป่าชายเลนที่แหวกเป็นร่องลึกแคบๆ แม้เอาเรือเข้าไม่ได้ เดินเท้าเข้าก็น่าจะยากลำบากมาก การเพ่งมองลึกๆเข้าไปจะเห็นความน่าพิศวงของระบบนิเวศน์ที่ซ่อนอยู่ในนั้น ว่ามีสิ่งมีชีวิตมากมายกำลังทำกิจกรรม ทั้งที่ใต้เลน ใต้น้ำและใต้ร่มไม้ และด้วยความแน่นของพวงราก นักท่องเที่ยวคงไม่สามารถเหยียบเข้าไปรบกวนในย่านนั้นมานานแล้ว
ที่นี่จึงถูกมองว่า น่าจะปล่อย’’คาร์บอนเป็นลบ’’ด้วยซ้ำ
ตลิ่งบางส่วนมีต้นไม้ขนาดใหญ่คว่ำล้มลงมา ซึ่งบังบอกว่าคลื่นของเรือหางยาวที่แผดเสียงก้องจะออกไปหาปลาและที่พานักท่องเที่ยวชมป่าชายเลน กระแทกชายเลนที่อ่อนนุ่มจนดินทะลายออกมาเกินกว่าที่ต้นไม้แถวนอกสุดจะยึดอะไรไว้ จึงมีอันต้องล้มไปอย่างน่าเสียดาย
ชาวชุมชนบอกว่าอยากมีกติกาที่สร้างเขตกำหนด งดเร่งเครื่องยนต์ หรือให้ดับเครื่องแล้วใช้พายแทน เพื่อลดการรบกวนของเสียงและคลื่นต่อสรรพสิ่งในนิเวศน์ป่าชายเลน รวมทั้งอยากให้เข้มงวดเด็ดขาดกับพวกเรือคราดหอยที่ขูดก้นอ่าวจนหญ้าทะเลเสียหายไปแบบฟื้นฟูได้ยาก
นี่ก็ควรนำไปบรรจุในธรรมนูญชุมชนของเกาะด้วยเช่นกัน
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391828-1024x768.jpg)
หลังขึ้นสู่ฝั่ง กลุ่มแม่บ้านอิสลามที่ผ่านหลักสูตรการอบรมนวดฝ่าเท้าทยอยมาเปิดบริการอยู่หลายคน พวกเราจึงไม่ลังเลที่จะอุดหนุนกันจนเต็มทุกเก้าอี้
บรรยากาศดี ไม่มียุงมาหามเลย
นวดฝ่าเท้าเสร็จก็เดินขึ้นสะพานโค้งๆข้ามคลอง เพื่อขึ้นรถกลับที่พัก มีสินค้าผ้าทอชุมชนสีสวยๆวางแผงให้ได้เลือกอุดหนุน
ผมเลือกได้ผ้าพันเอวลายสวย ราคาย่อมเยาไปฝากคุณนายเป็นของกำนัลเสมือนมีวีซ่าเข้าบ้านเรียบร้อย สบายใจ
วันนั้นคณะนักวิจัยกลับออกจากเกาะลันตาด้วยแพขนานยนต์อีกครั้ง
ไม่แน่ ลืมไปสักพัก นี่อาจเป็นทริปลงแพขนานยนต์ที่เกาะลันตาครั้งสุดท้ายของพวกเราหลายคน เพราะทอดเวลาไปอีกไม่กี่ปี ที่นี่จะมีสะพานใหญ่มาแทนแล้ว
เราขึ้นฝั่งแบบเผื่อเวลาก่อนไปสนามบินนานพอควร เราจึงถือโอกาสเยี่ยมแหล่งน้ำพุร้อนเค็มคลองท่อม ที่พบเพียงไม่กี่แห่งในโลก
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/3896414-1024x768.jpg)
เราเดินสำรวจพร้อมรับฟังข้อมูลที่คุณวัฒนา สินธุเจริญ ปลัดเทศบาลตำบลห้วยน้ำขาวมาพาเดิน ท่านตั้งข้อสังเกตว่าระดับน้ำจากน้ำพุร้อนเค็มอันมีคุณค่านี้ลดระดับไปอย่างไม่ปกติ สันนิษฐานว่ามีการสูบน้ำในพื้นที่เอกชนที่เอามาทำสถานให้บริการอาบน้ำพุร้อนกันอย่างเกินขนาด
แต่ท้องถิ่นทำอะไรไม่ได้เพราะการสูบน้ำระดับลึกไม่ถึง10เมตร ไม่เข้าพรบ.น้ำบาดาล!!
ผมยังสังเกตด้วยว่า การใช้น้ำพุร้อนแบบวนคืนกลับยังไม่มี เพราะเห็นปล่อยให้น้ำไหลผ่านบ่อแช่แล้วทิ้งลงคลองข้างห้องสุขาไปเสียเฉยๆ เข้าใจว่าตลอดทั้งวันทั้งคืนอย่างน่าเสียดายด้วย
น่าเสียดายของดีระดับโลกที่สามารถเอามาทำเครื่องสำอาง ทำสารพัดผลิตภัณฑ์สปาราคาสูงได้อีกมากหลาย
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391924-1024x768.jpg)
แปลว่ายังน่าจะไม่สมบูรณ์ทั้งแผน ขาดทั้งการควบคุมดูแล ขาดทั้งการประเมินและเปิดเผยชุดวิเคราะห์หรือเปล่า เราเห็นการก่อสร้างค้างคาอยู่ ดูแล้วอดห่วงเรื่องการจัดการความยั่งยืนของการใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่หายากนี้ไม่ได้
คงต้องไล่ติดตามซักถามกันอีกเเยะ ว่าจะใช้พรบ.ทรัพยากรน้ำมากำกับกรณีนี้ได้ไหม
ก่อนลาจากกระบี่ คุณวิชุพรรณ ภูเก้าล้วน นายกสมาคมโรงแรมจังหวัดกระบี่ พาไปพบกลุ่มนักเรียนในพื้นที่ ของสพฐ. ที่ฝึกตั้งแต่ปลูก คัดเมล็ดกาแฟมาคั่ว และหัดชงกาแฟที่ปลูกในท้องถิ่นเพื่อเตรียมปั้นเป็นรายได้เสริม
น้องดอลลาร์ เจ้าของร้านกาแฟรักษ์โลกนำเสนอประสบการณ์แก้ปัญหาขยะพลาสติกและมูลฝอยชุมชน ซึ่งแสดงว่าน้องเยาวชนต้องการก้าวสู่ Zero คาร์บอน
ผมเล่าว่า ครูดีอีกคนที่เราควรเชิญมาเล่าให้เราฟัง คือพนักงานเก็บขยะของพื้นที่
เขาจะสอนและนัดแนะกับเราได้หลายอย่างมากเสมอ
การได้ฟังกันและกันอย่างตั้งใจและให้เกียรติ
จะทำให้มีแรงบันดาลใจที่ทุกฝ่ายจะเสริมกันรักษานิเวศน์ที่ดีให้กระบี่ได้อย่างมีพลังอีกมาก
เข้าใจให้เกียรติกันและยอมรับข้อจำกัดของกันและกัน
ขอเชียร์ให้พลังของการท่องเที่ยวกระบี่ทั้งจังหวัดทะยานต่อได้เรื่อยๆจนถึงจุดหมายZero Carbonครับ
![](https://dramathailand.com/wp-content/uploads/2022/05/S__17391807-951x1024.jpg)
วีระศักดิ์ โควสุรัตน์ สมาชิกวุฒิสภา
ประธานอนุกรรมาธิการการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน วุฒิสภา
บทความที่เกี่ยวข้อง
ใหม่ อิทธิพันธ์ บัวทอง
ปัจจุบันดำรงตำแหน่งบรรณาธิการบริหารข่าวช่อง 8 RS mall หมายเลข 27 , อดีตบรรณาธิการบริหารสถานีโทรทัศน์ true4U ดิจิตอลทีวี, กรรมการสมาคมนักข่าววิทยุและโทรทัศน์ไทย อดีตผู้อำนวยการข่าว PostTV, อดีตบรรณาธิการข่าวTPBS อดีตรองผู้อำนวยฝ่ายข่าว TNN24 อดีตบรรณาธิการข่าวการเมืองสถานีข่าว TNN 24 และASTV อดีตบรรณาธิการข่าวน.ส.พ.วัฏจักร